Het voorblijven van de concurrentie

Stan’s column: “Verbeelding: ja en...”

Door Stan van Gemert

En toen was er een Smartphone

Mijn beide jongens hebben een gezonde interesse in techniek, computers en software en praten hier graag over. Ze zijn opgegroeid met vanzelfsprekendheden als ‘appen’ en Skype. Recent hadden we het over vroeger. De tijd dat er geen wasmachines, geen koelkasten en ook geen mobiele telefoons bestonden. Mijn jongste vroeg: “maar hoe deden jullie dat dan vroeger?” Een wereld zonder deze apparaten kon hij zich maar moeilijk voorstellen. En toch is het eens wezenlijk anders geweest. Het begon allemaal met verbeelding, waaruit ideeën zijn voortgekomen.

Het spel van de concurrentie

Alles om ons heen verandert continu en dat vraagt aanpassingsvermogen. Niet (mee)veranderen als bedrijf, leidt uiteindelijk tot achter de feiten aanlopen. Veranderen kan reactief of pro-actief. Met reactief veranderen reageer je op veranderingen die al ingezet zijn. Een vorm van trendvolgen. Met pro-actief veranderen kun je echter de competitie voor zijn. Pro-actief veranderen vereist echter vernieuwende ideeën. Er zijn drie soorten ideeën: de ontdekking, de creatie en de uitvinding. Creatie is voortborduren op reeds bestaande ideeën en mogelijkheden die worden samengevoegd. Je kan je een wereld voorstellen zonder deze creatie. Met andere woorden: het is niet essentieel. Ontdekkingen (wetenschap) en uitvindingen (technologie) daarentegen zijn anders. Die kunnen een concurrentievoordeel opleveren en grote impact hebben op de wereld van morgen. Een impact die je niet zomaar weg kunt denken. En dit is waar het spel van de concurrentie om draait: het vinden van ideeën voordat de concurrent dat doet!

Het hutje op de hei

Om goede ideeën op te doen kan een bedrijf besprekingen organiseren, eventueel aangevuld met de zogenaamde ‘hutje op de hei sessies’. Toch zijn deze besprekingen vaak niet succesvol. Dat heeft een relatief eenvoudig oorzaak.

De hersenen: oordelen en verbeelden

Kort door de bocht gezegd, we hebben hersendelen met verschillende capaciteiten, het ene deel hersenen verbeeldt en het andere oordeelt. De hersenschors is het gebied in de hersenen, waar informatie uit de rest van het lichaam wordt ontvangen, geanalyseerd en geïnterpreteerd. De hersenschors bestaat uit verschillende delen met verschillende functies. In een bepaald deel bevinden zich de hogere functies, zoals redeneren, plannen, verbeelding en logisch denken. Een ander deel is verantwoordelijk voor de persoonlijkheid waar ook geoordeeld wordt. Uiteraard hebben we de functies oordelen en verbeelding nodig, maar niet op hetzelfde moment!

Het ‘yes-but syndrome’

Dat geldt ook voor bedrijfsbesprekingen. Tijdens een bespreking zullen mensen zich in één van de twee modi bevinden: de verbeelding, óf het oordelen. In een setting als deze komt het maar al te vaak voor dat iemand met een idee komt en direct iemand anders zegt: “ja maar…”. Het zogenaamde ‘yes-but syndrome’. Een idee is een stille dood gestorven alvorens het de kans heeft gehad het daglicht te zien. Uiteraard dienen ideeën gerelativeerd te worden en heb je beide modi nodig, maar niet op hetzelfde moment! Dit leidt tot niet-productieve meetings en tot stagnatie van het proces. De modus ‘oordelen’ leidt tot ‘ja maar…’, terwijl de ‘verbeelding’ modus leidt tot ‘ja en…’!

Verbeelding is belangrijk

Heeft Einstein de wereld niet een aantal prachtige quotes geschonken? Denk maar eens aan de volgende drie: ‘Imagination is more important than knowledge’; ‘We cannot solve our problems with the same thinking we used when we created them’; ‘Logic will get you from A to B. Imagination will take you everywhere’. Ooit heeft iemand zich de functionaliteit van een computer, een Smartphone of een 3D printer kunnen inbeelden. Vandaag de dag zijn deze niet meer weg te denken. Doordat iemand zich ooit deze zaken heeft kunnen verbeelden, is een andere wereld ontstaan. De verschillende bedrijven die hiermee begonnen zijn hebben hier enorme competitieve voordelen uit gehaald.

Het pad van vele ideeën

Vernieuwende ideeën kunnen leiden tot ontdekkingen en/of uitvindingen en deze kunnen weer leiden tot concurrentievoordeel. Verbeeldingskracht is een belangrijke katalysator voor vernieuwende ideeën. Het beste idee op zich bestaat echter niet. Er is wel een manier die naar goede ideeën kan leiden, namelijk: het hebben van vele ideeën! Wees creatief, en omarm ‘ja en…’! Hierdoor neemt de kans op succes bepaald toe. Tip: Probeer iedere bespreking te laten eindigen met een ‘ja en…’ instelling en ervaar het verschil!