Feitelijke kostenbesparingen

Stan’s column: “Voorspellingen: U(w)

win(s)t”

Door Stan van Gemert

WK 2014 records van ‘onze’ trots

Wat hebben we genoten en wat hebben we ons op andere momenten geërgerd. We hebben meegeleefd met ‘ons’ Oranjeteam en daarmee zijn diverse records gesneuveld. Ik durf ‘we’ te zeggen en van ‘ons’ te spreken daar bijna 15 miljoen Nederlanders het WK op televisie bij de NOS hebben gevolgd. Een record! Ook hebben maar liefst 12,4 miljoen Oranjefans gekeken naar de (tweede) halve finale. Van ‘ons’ Oranje hebben negen spelers doelpunten gescoord (oude record uit 1998 was acht) en zijn voor het eerst alle 23 Oranjespelers in actie gekomen. Dat was nog nooit eerder voorgekomen op een WK, evenmin als het wisselen van een keeper vlak voor de strafschoppenserie. En wat betreft de winst van de troostfinale: het was een waardig verlies van de beker. Zoals Arjen Robben zei: “We mogen trots zijn op deze ploeg!” en dat zijn we dan ook, al is die teleurstelling toch nog aanwezig.

Andere WK 2014 records

Op dit WK zijn ook verscheidene internationale records gebroken. Zo zijn er meer doelpunten dan ooit gescoord in de groepsfase (136 tegen oud record 130 uit 2002) en werd het meest doelpuntrijke toernooi van 1998 geëvenaard (171). 34,65 miljoen Duitse tv-kijkers zagen de finale. Terwijl het oude record nog geen vijf dagen oud was: de (eerste) halve finale met 32,54 miljoen Duitse kijkers. Ook op social media gingen de riemen los met tweets, met gephotoshopte afbeeldingen en met updates via Facebook, live vanaf de tribune. Facebook scoorde 280 miljoen interacties tijdens de WK finale en Twitter explodeerde gewoonweg. Na het laatste fluitsignaal werd een absoluut record gevestigd met 618.725 tweets per minuut. Je mag stellen dat voetbal ten tijde van de WK wedstrijden leeft. Tegelijkertijd mag je ook stellen dat statistici in deze perioden uit hun pannetje gaan, dat de voorspellingen je om de oren vliegen en dat bedrijven staan te springen om advertentieruimte.

WK voorspellingen - dieren

Had je vier jaar geleden de succesvolle octopus Paul en parkiet Mani, nu hebben vele andere dieren hun in- en uittrede gedaan. Denk aan de WKavia Lotje, WKoe Sijtje, WKat Elzo, WKameel Shaheen, gordeldier Bert, paard Oilily, het stokstaartje Caz of octopus Bert, de volle broer van octopus Paul. De een staat genomineerd als het slechtst voorspellende dier aller tijden terwijl een ander daadwerkelijk in een ‘winning- streak’ zat. Maar ja, hoe meer dieren iets voorspellen, hoe groter de kans is dat er eentje het steeds bij het juiste einde heeft. Ik schaal dierenvoorspellingen in dezelfde categorie als van Gaal de strafschoppen. Na de verloren penalty serie tegen Argentinië zei van Gaal: “strafschoppen zijn een loterij” .

Datamining en analyse

In deze tijd hebben we ongelooflijk veel data ter beschikking aan onze vingertoppen. Niet alleen de NSA weet hier raad mee, ook zijn er verscheidene bedrijven die hun resources ter beschikking hebben gesteld om WK voorspellingen te maken op basis van datamining en analysetechnieken.

Voorspellingen - Bing's Cortana

Zo heb je Cortana. Deze digitale assistent uit de Windows Phone behaalde voor de reguliere wedstrijden een score van 15 van de 16 wedstrijden. Alleen onze troostfinale was onjuist voorspeld.

Voorspellingen - Google Cloud Platform

Ook Google blijkt een glazen bol te hebben gemaakt waarmee WK voorspellingen zijn gedaan. Google gebruikte zijn Cloud Platform en verschillende gegevensverwerkings- en analysetechnieken om de uitslagen van de achtste en daarna de kwartfinales van het WK 2014 te voorspellen. Als je de indrukwekkende lijst van onderdelen, namen en processen ziet, dan moet het wel goed zijn, toch? Google Cloud Dataflow (datasets en statistieken), BigQuery (afgeleide functies), iPhyton en Pandas (modelleren), Compute Engine (verwerken). Toch voorspelde Google de WK uitslagen niet helemaal goed. Met de finale van Brazilië-Argentinië (overigens met 55% te onzeker), zou Argentinië er uiteindelijk met de winst vandoor gaan (81%). We weten allemaal hoe het inmiddels echt is gelopen.

Voorspellingen - Bayesiaanse analyse

MetaMetrics Bayesiaanse statistische analysemodel werd gebruikt om het wereldkampioenschap te simuleren. Door informatie uit vijf verschillende bronnen te combineren hebben ze de uitslagen van de kwart- en halve finales voor 75% correct voorspeld. Ook de nieuwe wereldkampioen hebben ze correct voorspeld en dit allemaal in februari 2014!

Variabelen in voorspellingen

Lang niet alle variabelen kunnen worden meegenomen in een analyse. Voetbal wordt dan ook gespeeld op gras en niet binnenin een processor. De meest onberekenbare factor in het geheel is de mens zelf. Dit gezegd hebbende, hoe kun je rekening houden met een variabele als Louis van Geniaal?

Speculaties ten einde

Nu is het WK 2014 ten einde en stoppen ook alle speculaties. Achteraf voorspellingen doen is natuurlijk cheaten. Echter leveren de behaalde resultaten weer input voor de analyse van de analysemethode. Hierdoor kunnen toekomstige voorspellingen alleen maar nauwkeuriger worden. Zoals in mijn column van mei al aangegeven, investeert Google in kunstmatige intelligentie om de semantiek van teksten te kunnen begrijpen. Het ligt dan ook in de lijn der verwachting, dat toekomstige wedstrijdvoorspellingen nog meer accuraat zullen zijn. Matchfixing uitgesloten?

Het besluitproces geen loterij

Analyses op basis van gegevens zullen altijd meer accuraat zijn dan dierenvoorspellingen. Bij ondernemen is dat net zo. Het nemen van besluiten op basis van data-analyses is alles behalve een loterij.

15-07-2014